Hoe brengt VRT de festivals naar jouw radio?

Tijdens de zomermaanden spenderen honderdduizenden Vlamingen hun tijd op festivals en muziekevenementen. De radiozenders van VRT zenden er steevast live uit, om de beleving maximaal te kunnen delen. De festivalgangers zien meestal alleen maar de presentatoren, maar achter hun werk gaat een team van meer dan 50 VRT-medewerkers schuil. Wat doen zij achter de schermen van een festival? “Een festival duurt voor ons, van opbouw tot afbraak, een volledige week. Wij moeten al vroeg hier zijn en de optredens duren vaak tot ’s nachts. Dat vergt toch wel enige conditie. Maar omdat we een goed team hebben, is het plezant werken.”

Voorbereiding is alles

Terwijl de podia nog in de steigers staan, beginnen VRT-medewerkers aan de installatie van de radiostudio en de redactieruimtes in het ‘mediadorp’ achter de festivalweide. Wie denkt dat de VRT’ers achter de schermen allemaal in ligstoelen aan een zwembad liggen, heeft het mis: het mediadorp is geen luxeresort, maar een verzameling van containers. 

Bij de grote Vlaamse festivals bouwen de VRT-collega’s een radiostudio op het festivalterrein, zodat de presentatoren in de beste omstandigheden live kunnen uitzenden. De opbouw ervan neemt ongeveer twee dagen in beslag. Qua inrichting is de radiostudio op festivals bijna een kopie van de studio in het VRT-gebouw.

We moeten alles vanaf nul opbouwen en rekening houden met bijvoorbeeld de weersomstandigheden.

_{Kris De Troch, Radiotechnicus bij Studio Brussel}

Kris De Troch, Radiotechnicus bij Studio Brussel: “ Het grootste verschil met werken op VRT is dat we op een festival niet in een vaste radiostudio zitten. We moeten dus alles vanaf nul opbouwen en rekening houden met bijvoorbeeld de weersomstandigheden.”

Verbindingen

Terwijl de festivalgangers onderweg zijn naar de weide, installeren de eerste VRT-medewerkers zich in het mediadorp. Nog voor de middag testen ze alle verbindingen die nodig zijn om het festival op jouw radio te krijgen. 

Dennis Van Leeuwen, Network & Security Engineer bij VRT: “Voor het festival begint kunnen we rustig nog wat dingen uittesten en afstellen zonder iemand te storen. Zo zorgen we ervoor dat alles perfect werkt tegen de middag, wanneer de redactiemedewerkers aankomen en de presentatoren live gaan. Meestal hebben ze dan nog maar een vraag voor ons: of de wifisignalen wat sterker kunnen (lacht).” 

Wanneer een band optreedt, wordt het geluid van de micro’s rechtstreeks naar een zendwagen (de M1-wagen) gestuurd die vlak naast het podium staat. De VRT-collega’s in de wagen mixen het geluid, dat je later op je radio hoort. “Wij zitten tijdens een festival in een volledig uitgeruste opnamestudio op wielen. Zo hebben we veel mogelijkheden om de muziek goed af te mixen, zodat we de mensen thuis kunnen laten meegenieten van de livemuziek.”

Leuk weetje: Als een optreden live wordt uitgezonden op radio, is dat in feite niet 100% live. Om bijvoorbeeld onaangename stiltes te vermijden op je radio, wanneer bijvoorbeeld een gitarist zijn gitaar nog een stemt, knippen de VRT-collega’s een goed klinkend nummer op en sturen ze het door naar de studio, waar een mooi afgewerkt lied uitgezonden wordt (zie grafiek hierboven).  

Op VRT

De radio-uitzendingen die de medewerkers maken, gaan via een zendmast op het festival, naar VRT. Die zendmast staat er enkel bij grotere evenementen, waar veel VRT’ers aan het werk zijn. De verbindingen tussen het festival en VRT, worden lijnen genoemd. In het VRT-gebouw passeren de mediasignalen voor op de radio en het internet langs twee plaatsen: het lijnencentrum radio (LCR) en de hoofdcontrolekamer (HCK) (zie grafiek hierboven).

Tijdens een festival worden er meerdere audiolijnen verstuurd, zodat er altijd een back-up is.

_{Tom Bessemans, Lijnencentrum VRT}

Tom Bessemans, Lijnencentrum VRT: “Twee dagen voor het festival begint, starten de collega’s ter plekke met het versturen van audiolijnen naar het lijnencentrum. Zo hebben we hier tijd om de signalen te testen op kwaliteit en geluidsniveau. Tijdens een festival worden er trouwens meerdere lijnen verstuurd, zodat er altijd een back-up is. Als alle lijnen goedgekeurd zijn, sturen we ze door naar de hoofdcontrolekamer.” 

In de hoofdcontrolekamer staan antenneschakelaars die de signalen van alle zenders uitsturen naar de buitenwereld. 

Patrick Verdrengh, Hoofdcontrolekamer VRT: “Wij monitoren in de hoofdcontrolekamer alle signalen die zijn binnengekomen via het lijnencentrum. Vanuit de hoofdcontrolekamer (HCK) versturen wij de signalen naar de verschillende zenders. Als er een signaal wegvalt of verstoord wordt, schieten wij in actie. Voor festivals worden meer middelen gebruikt, waardoor we alerter moeten zijn of alles juist uitgezonden wordt.” 

Radio-uitzending

Als technisch gezien alles in orde is, moet er natuurlijk nog radio gemaakt worden. Op de grootste festivals zendt bijvoorbeeld Studio Brussel live uit van ’s middags tot ’s nachts. Ze vullen hun dag uiteraard anders in dan een gewone weekdag. Ze interviewen fans, bekende artiesten en bands, draaien zomerse plaatjes en krijgen al eens onverwacht bezoek.

Ik herinner me bijvoorbeeld nog de komst van Snoop Dogg op Pukkelpop. Hij had aangegeven dat hij geen interviews wou geven, maar plots zagen we hem met heel zijn entourage richting onze studio wandelen. 

_{Jonas Decleer, Radioregisseur bij Studio Brussel}

Jonas Decleer, Radioregisseur bij Studio Brussel: “Een gewone radio-uitzending op VRT kan je bijna voor 100% voorbereiden, terwijl er op een festival veel meer last-minute kan verschuiven. Normaal laten artiesten op voorhand weten of ze bereid zijn om interviews te geven. Ik herinner me bijvoorbeeld nog de komst van Snoop Dogg op Pukkelpop. Hij had aangegeven dat hij geen interviews wou geven, maar plots zagen we hem met heel zijn entourage richting onze studio wandelen. De rapper had zin gekregen in een interview. We waren totaal niet voorbereid, maar hadden onverwachts wel een gesprek met een levende legende. Daar doe je het natuurlijk wel voor.”

Lieselot Boens, Redacteur bij Studio Brussel: “Op een festival werken is spannend, omdat we daar als redacteurs tegen een krappe deadline aanzitten om te zoeken naar coole getuigenissen van de grootste fans. Als ik die mensen uiteindelijk gevonden heb en ze een leuke babbel hebben kunnen doen met de presentator of hun favoriete band,  dan is de dag voor mij geslaagd.” 

Achter de schermen zijn er dus heel wat VRT-teams aan het werk om de festivalbeleving op je radio te krijgen. De redacteurs, systeemingenieurs, presentatoren, geluidmixers en vele anderen leren elkaar onderling beter kennen en werken samen toe naar fantastische radio-uitzendingen.