Charlatan. Het leven van Arno Hintjens

Arno Hintjens, Oostendse Brusselaar (of andersom), vertelt in Charlatan zijn verhaal, met de hulp van zijn ‘compagnons de route’. In de eerste plaats zijn voormalige buurman Dominique Deruddere, die de regie deed van deze driedelige documentaire.

De reis begint in Oostende, waar de kleine Arnold graag voetbalt en zwemt, maar even vaak ‘nee’ als ‘ja’ zegt. Tot een jonge leraar hem wat bluesplaten in de hand stopt. Tante Fabienne van den Kieboom, broer Peter Hintjens en muze Sonja Vanhee vertellen over een gast met lang haar, die altijd op stap was. Muzikant Paul Decoutere legt uit waarom hij in hem wél de zanger zag die niemand vermoedde. En hoe ze samen Tjens Couter boetseerden uit hompen blues, Oostendse zeelucht en veel eigenzinnigheid. 

Nog in Oostende werd in 1979 TC Matic geboren, de luidste rockband die België al gehoord had. De bandleden vertellen over vier jaar op het scherp van de snee. Historische archiefbeelden worden gecombineerd met iconische foto’s van huisvriend Danny Willems.

Rond zijn 40ste kiest de ‘lonesome Zorro’ een andere weg. Hij vindt een nieuwe sound en een nieuwe omkadering. Mensen die hem vergezelden, zoals muzikanten Ad Cominotto en Mirko Banovic, producer Glenn Rosenstein, fans Stef Kamil Carlens en Stromae vertellen over hun samenwerking, en wat Arno Hintjens vandaag precies tot Arno maakt. En daar levert de man zelf, in sappig Oostends, graag zijn eigen commentaar bij.

Charlatan is het ultieme portret van één van de meest opmerkelijke en authentieke muzikanten van de voorbije decennia. Arno noemt het zelf zijn testament. Hij maakte het samen met zijn vrienden: cineast Dominique Deruddere, Josse De Pauw als verteller, Lou Berghmans als cameraman en Peter Vantyghem als interviewer.

Charlatan: vanaf dinsdag 20 april om 21.20 u. op Canvas en VRT NU

Het leven en werk van Arno zijn een zoektocht naar het mooie in de mens. Want Arno houdt van mensen.

_{Dominique Deruddere}

Een andere kant van Arno

Met Charlatan, het leven van Arno Hintjens, wil regisseur Dominique Deruddere een andere kant van Arno laten zien. Het kind dat van zijn grootmoeder Marie-Louise een grote fantasie en het talent om te dromen erfde. De jonge man die een goedbetaalde baan in de horeca liet staan om te zingen, en van TC Matic een buig of barst-project maakte. De auteur die in songs als ‘Lonesome Zorro’ in zijn eenzame ziel laat kijken. De kwetsbare mens, die zijn gevoelens maar heel zelden en aan weinig mensen laat zien.

‘Ik heb het er soms moeilijk mee gehad, omdat het over een vriend gaat die ziek is’, zegt Deruddere, die in de jaren tachtig dik bevriend raakte met Arno in het Brusselse nachtleven. Een andere vriend van die ‘hombres complicados’, Josse De Pauw, kwam er graag bij om in de documentaire mee het verhaal van Arno te vertellen.

Leven en werk

Het verhaal begint in het naoorlogse Oostende, waar Arno opgroeide in een stabiel, gelukkig gezin. Hij was een eigenzinnig kind, met autistische trekjes en een spraakprobleem: hij stotterde. In de sport kon hij zich bewijzen, maar ook al was hij een goeie voetballer en zwemmer, daar lag zijn toekomst niet. In de school evenmin, al zette de jonge leraar Hubert Decleer hem wel op weg naar de bluesmuziek: een kruispunt in zijn leven.

De documentaire geeft een nieuwe kijk op Arno’s muzikale carrière vanuit zijn persoonlijke leven. We leren hoe hij vanuit zijn familie veel gevoel meekreeg voor chanson, het levenslied, operette, surrealisme en Britse music hall. Toen hij als adolescent in Oostende en Londen de rhythm-‘n-blues leerde kennen, groeide in zijn hoofd  een heel originele crossover, die hij zowel uitwerkte in een tango met ‘Saturday night queen’, als in rauwe bluespunk met ‘Gimme what I need’.

‘Ik stond er ook van te kijken hoe veelzeggend zijn songteksten wel zijn’, zegt Dominique Deruddere. ‘Ik moet toegeven dat ik daar vroeger niet zoveel op gelet heb, omdat ze zo onhandig leken dat ik er weinig achter vermoedde, maar dat is dus fout. Ze zijn veel knapper en gelaagder dan we denken. Je moet gewoon eerst zijn persoonlijke taal doorgronden.’

Waar Arno’s leven en carrière vaak ingedeeld wordt volgens zijn muzikale samenwerkingen met Tjens Couter, TC Matic, Charles & Les Lulus en uiteindelijk zijn solo-carrière, ziet Charlatan meer een breuklijn rond ’s mans veertigste. Toen zette een Franse platenfirma zich achter zijn carrière en nam zijn eerste échte manager, Cyril Prieur, het roer mee in handen. Met goed gevolg voor muziek en leven. De dagen van zwarte sneeuw lagen voortaan achter hem.

Getuigen

Doorheen dat muzikale verhaal weeft Charlatan nadrukkelijk het persoonlijke verhaal van Arno. Hoe hij het verlies van zijn moeder Lulu pas jaren later voelde doorwegen en nooit echt tot een goed gesprek met zijn vader kwam. Dat hij echt door de muziek gered werd. Waarom hij altijd mensen rond zich nodig heeft. Peter Hintjens, Danny Willems, Paul Decoutere, Stef Kamil Carlens, Marie-Laure Béraud, Stromae, Roland, Sonja Van Hee en Cyril Prieur zijn enkele namen die getuigen in Charlatan, de eerste echte omvattende documentaire over Arno.

Dominique Deruddere vertelt het verhaal van Arno alsof hij een speelfilm maakt. Hij gebruikt honderden exclusieve foto’s, die hij tot leven brengt met tientallen getuigenissen en een weelde aan archiefbeelden. ‘Soms heb ik de emotie laten doorwegen op de actuele gebeurtenis’, zegt hij. ‘Ik denk dat dat gerechtvaardigd is om te laten zien hoe Arno heel volkse invloeden vermengde met kunstzinnige elementen. En zijn leven en werk zijn een zoektocht naar het mooie in de mens. Want Arno houdt van mensen.’

Aflevering 1 - dinsdag 20 april

Arno is de oudste zoon van Maurice Hintjens en Lulu van den Kieboom. Hij groeit op in een Oostende dat in de jaren zestig nog een laatste keer glorieus bruist. Deze eerste aflevering laat directe getuigen van zijn jeugd aan het woord: broer Peter Hintjens, vriendin Sonja Van Hee, gitarist Paul Decoutere en vele anderen. Ook al verlaat hij het ouderlijke huis al vroeg en verliest hij zijn moeder te snel, niets kan Arno stoppen in zijn zoektocht naar het hoe en waarom van de bluesmuziek. Die versmelt hij met de muzikale invloeden die hij in zijn jeugd meekreeg. Hij laat een goedbetaalde baan als kok staan om een armoedig, maar gedreven leven te lijden als muzikant, in bands als Freckleface en Tjens Couter. Een groot geloof in de kracht van muziek en een uitdagend dédain tegenover materiële welvaart zijn de motor voor zijn eerste muzikale exploten.

Aflevering 2 - dinsdag 27 april

Nadat hij met Tjens Couter zowel cabareteske songs als gedreven bluesrock verkend had, besluit Arno Hintjens voluit in te zetten op een nieuwe, Europese muziekstijl. In TC Matic versmelt hij de erfenis van James Brown met die van Duitse elektronica, en zingt hij in het Engels, het Frans en zijn Oostendse dialect. Vijf jaar lang beukt hij met zijn muzikanten in op de tijdgeest, de media en de traditie. Waarna hij solo verder gaat en met het album Charlatan finaal zijn vorm vindt. Maar al is hij altijd onderweg, en trekt hij de dames aan als een magneet, hij is ook de ‘lonesome Zorro’, een man die niet gemakkelijk zijn emoties laat zien. Met getuigenissen van fotograaf Danny Willems, muzikanten Serge Feys en Jean-Marie Aerts, en Marie-Laure Béraud, de moeder van Arno's kinderen.

Aflevering 3 - dinsdag 4 mei

Nu hij met het album Charlatan zijn stijl helemaal gevonden heeft, en het publiek mee lijkt te willen gaan, stapt een Franse platenfirma nadrukkelijk mee in het verhaal. Dat is het échte begin van een carrière die nu niet alleen artistiek, maar ook commercieel opbloeit. Arno wordt vader en ‘chevalier’, wisselt sterke solo-platen af met geslaagde projecten als Charles & les Lulus, en gaat al eens in een film spelen. Zijn leven wordt een ‘never ending tour’, maar tussendoor komt er nu ook tijd om wat verdieping in het leven te zoeken, en al eens maatschappelijk engagement op te nemen. Manager Cyril Prieur, muzikanten Ad Cominotto en Mirko Banovic, collega Stromae, gezellin Sophie Dewulf en vele anderen vertellen hoe Arno hen beroerde, en hoe de zanger omgaat met zijn laatste grote gevecht, een diagnose van pancreaskanker.

Charlatan is een productie van Borgerhoff & Lamberigts voor Canvas.