Het succes van de legendarische Toots-studio: “Deze akoestiek vind je zelfs niet in veel platenstudio’s”

Het Zesde Metaal speelt de nieuwe reeks van De Toots Sessies van VRT CANVAS op gang. Nadien volgen nog negen andere bands en artiesten waaronder Brihang, Pommelien Thijs en Whispering Sons. In een volledige live-bezetting presenteren ze nieuw werk. Voor de Week van de Belgische muziek spelen ze ook een zelfgekozen nummer uit het rijke Belpop-oeuvre. De Toots Sessies zie je vanaf maandag 22 januari elke werkdag om 19.40 uur op VRT CANVAS en om 23.45 uur op VRT 1. En uiteraard zijn ze ook te zien op VRT MAX.

De Toots Sessies zijn niet aan hun proefstuk toe. “Ze zagen het licht omdat we livemuziek van Belgische artiesten willen bewaren voor de toekomst”, vertelt Aster Van De Vijver die voor VRT CANVAS de eindredactie op zich neemt. “Daarnaast wilden we artiesten tijdens de coronacrisis de kans geven om nog eens te spelen.” De Toots Sessies zorgen voor een rijke collectie Belgische livemuziek waarvan de opnames regelmatig terugkeren op radio en tv.

Ook de VRT-radionetten maken al lang dankbaar gebruik van de twee studio’s in huis, vertelt producer Jan Sprengers. Hij maakte de start van de Radio 1 Sessies mee in 2008 en was voorheen ook voor Studio Brussel aan de slag in de studio’s. Grote namen uit de Belgische muziek als Bart Peeters, Raymond van het Groenewoud, Flip Kowlier, Stijn Meuris en Arno speelden voor Radio 1 live in de Marconi, vaak meer dan één keer. En ook opkomend talent krijgt speelkansen, vaak in de vorm van een opname in de Toots.

Ongeëvenaarde akoestiek

Heel moeilijk is het niet om muzikanten te overtuigen om in de Toots-studio te spelen, merkt Aster. De goede naam van de studio doet zijn werk. “Muzikanten kennen de historiek en de waarde van de Toots. Ze spelen er met ongelofelijk veel plezier, in de beste omstandigheden, met de beste klankmensen. Deze akoestiek vind je zelfs niet in veel platenstudio’s. En al zeker niet in een repetitiekot waar de klank vaak wat metaalachtig is. Wij nemen twee Toots Sessies per dag op, dus de eerste artiesten moeten hier al redelijk vroeg zijn. Maar dat houdt hen niet tegen. Voor muzikanten is het belangrijk dat hun muziek goed klinkt. Ze hebben hard gewerkt aan een plaat, brengen die in de Toots vaak voor het eerst live, vers uit het repetitiekot. Ze vinden het ongelofelijk plezant dat ze dat kunnen doen in de beste omstandigheden.”

“Akoestisch is de Toots-studio erg bijzonder”, beaamt Jan. “Die werd destijds gebouwd voor strijkkwartetten, dan klinkt elke bezetting goed. Maar ook de klank van de Marconi is prima. Doorheen de jaren werd die uitgebouwd als publieksstudio. Je kan hier als publiek tot vlak bij het podium komen, je hebt een echt concertgevoel. We vragen alleen om een halve meter te laten voor de cameramensen en om geen glazen op het podium te zetten. Mensen vinden het wel bijzonder om hier naar een concert te komen. Het heeft toch een zekere exclusiviteit, je komt niet zomaar bij VRT op bezoek.”

De magie van de Toots-studio wordt ook gemaakt door elementen als de Steinway-piano die er staat. “Dat is een legende”, vindt Aster. “Voor je die piano kan gebruiken voor een opname, moet er elke keer een stemmer komen, lekker ouderwets. Ook dat hoort bij het sfeertje van de studio.” Maar denk nu niet dat de Toots en de Marconi niet meer mee zijn met de tijd. Ook hier staat de wereld niet stil. “Radio is vandaag meer dan geluid, er hoort ook beeld bij”, vertelt Jan. “Een Radio 1 Sessie is haast een tv-productie, al blijft de klemtoon natuurlijk op radio liggen. Maar ik heb het echt zien evolueren. In het begin deden wij bijna alles zelf, ook het licht. Nu zijn er specialisten die zich daarover ontfermen, het amateurisme is er helemaal uit.”

Geen playback

In al die jaren passeerden heel wat grote namen en opkomende talenten in de studio’s. Zij zorgden voor een resem indrukwekkende concerten en opnames. “Warhaus wilde eerst niet komen, ze waren nog niet klaar om hun nieuwe plaat te spelen, vonden ze”, herinnert Aster zich. “Maar na wat aandringen speelden ze toch. Dat concert was onwaarschijnlijk fantastisch. De hele VRT-ploeg was echt onder de indruk van dat live concert. Want vergis je niet, dit is geen playback, maar 100% live. Wij verzorgen die opnames goed, de artiesten zijn er achteraf heel blij mee. En of het nu gevestigde of nieuwe namen zijn, in iedereen investeren we veel tijd.”

Op 12 januari 2022 speelde Arno voor de derde en laatste keer in de Marconi-studio. Voor Jan was het een beklijvend moment. “Arno had een band met Radio 1. Het zou zijn allerlaatste radiosessie worden. Er golden nog coronamaatregelen: het concert was zittend, voor 100 mensen met een mondmasker. Arno sloot geen compromissen. Hij wilde geen korte sessie, maar speelde anderhalf uur. De eerste helft was akoestisch, de twee elektrisch. Arno was al erg ziek. We kennen elkaar al lang, vooraf kwam hij me zeggen dat hij blij was dat hij er was, dat hij nog maar drie maanden had. En dat bleek ook zo.”