21 februari 2020 — Cultuur is in alle maten en vormen aanwezig op VRT. Programma’s, initiatieven of evenementen, op televisie, radio of digitaal: cultuur in al haar diversiteit zit verweven in het DNA van de openbare omroep en maakt een onmisbaar deel uit van het aanbod.
VRT focust in haar cultuurbeleid op een aantal speerpunten:
1. De cultuuragenda op de voet volgen
In Vlaanderen gebeurt bijzonder veel op cultureel vlak: festivals, concerten, events, recitals, dans- en theatervoorstellingen, tentoonstellingen, screenings,… De culturele agenda getuigt van een rijk aanbod. Een keuze maken is daardoor niet altijd even evident. De verschillende VRT-merken engageren zich daarom om hun publiek in te lichten over de relevante en boeiende cultuuritems op die agenda. Ze gidsen hun publiek doorheen het aanbod en wijzen op de cultuuritems die de moeite waard zijn.
Dat informeren over de cultuuragenda gebeurt zowel in gespecialiseerde programma’s (zoals Culture Club op Radio 1 of Pompidou op Klara) als in algemenere programma’s (zoals Het journaal op Eén, Karrewiet op Ketnet of De afspraak op Canvas). De merken houden daarbij steeds rekening met hun doelgroep: het publiek van Klara verwacht andere cultuurinformatie dan het publiek van MNM of Radio 2. Of een cultuuritem het (al dan niet) haalt tot een uitzending, heeft daarnaast ook vaak te maken met de geografische relevantie. Een voorstelling die in gans Vlaanderen toert, zal sneller gebracht worden dan een eenmalige voorstelling in een beperkte regio. Dat wil niet zeggen dat regionale initiatieven helemaal niet aan bod komen: de regioredacties van Radio 2 hebben speciale aandacht voor de acties, projecten en evenementen uit hun streek.
2. Cultuurbeleving stimuleren
VRT zet sterk in op cultuurbeleving. Cultuurbeleving gaat letterlijk over het beleven en ervaren van allerlei vormen van cultuur. De openbare omroep stimuleert die cultuurbeleving door allerlei evenementen op locatie te organiseren. Die evenementen zijn de ideale gelegenheid om de Vlamingen te ontmoeten en hen actief te laten deelnemen aan cultuur. Denk maar aan de Studio Brussel Showcases, Hooray 100, Radio 2 Zomerhit, de MIA’s, Ketnet Musical, Ketnet Zomertour, het Gala van de Gouden K’s, Iedereen Klassiek, de rivierreizen van Radio 2 of Klara, Belpop-sessies op Radio 1, Belpop Live op Canvas, MNM Back to the ‘90s and ‘00s…
Het organiseren van eigen evenementen is slechts een onderdeel van de cultuurbeleving die VRT aanbiedt. De openbare omroep zet ook in op het bereikbaar maken van externe initiatieven via captaties en de promotie van die events. Daarvoor werkt VRT sterk samen met partners uit de cultuursector, waaronder Concertgebouw Brugge (Iedereen Klassiek), Rock Werchter en andere festivals, concert- en cultuurhuizen en de Koningin Elisabethwedstrijd.
Samen met het publiek cultuur ervaren en delen versterkt het samenhorigheidsgevoel en de sociale cohesie, werkt verbindend. Dat is dan ook de reden waarom VRT sterk inzet op die cultuurbeleving.
3. Samenwerken met de cultuursector
De cultuursector is een belangrijke partner van VRT. Zonder de ondersteuning, expertise en inspiratie van de sector zou de openbare omroep haar culturele opdracht maar half zo goed kunnen uitvoeren. Het is dan ook essentieel om te blijven bouwen aan een duurzame vertrouwensband met de cultuursector.
Om die vertrouwensband doorheen de tijd te blijven voeden, vindt op geregeld tijdstip overleg plaats tussen de VRT-merken en de cultuursector. De samenwerking heeft al een aantal boeiende en terugkerende initiatieven en evenementen opgeleverd:
- Klara: Klara in deSingel (met deSingel in Antwerpen), Iedereen Klassiek (met Concertgebouw Brugge, Brugge Plus en Stad Brugge), Klarafestival (met FVV/Brussel), In Focus (met stadstheaters)
- Radio 2: De Radio 2 Tuindag (met Libelle)
- Radio 1: De Lage Landenlijst (met Omroep Brabant en Omroep Zeeland in Nederland), De wereld van Sofie (met Te Gek, Rode Kruis-Vlaanderen, AZG, Oxfam en Ultima's)
- Canvas: Geheimen van het Lam Gods (met MSK Gent), Hanne danst (met Ballet Vlaanderen), Thomas speelt het hard (met Brussels Philharmonic)
- Ketnet: Ketnet Musical (met Studio 100)
- Studio Brussel: Concerten van Lokale helden (met vi.be)
- Eén: De MIA’s (met Kunstenpunt)
- MNM: Let’s get digital (met MAS Antwerpen)
Ook op overkoepelend VRT-niveau vindt overleg met de cultuursector plaats. Vier keer per jaar gaat de cultuurcoördinator van VRT in gesprek met de verantwoordelijken uit de sector. Dat overleg gaat ook geregeld op meer informele basis door, bijvoorbeeld tijdens stakeholderevenementen. Die samenwerking en uitwisseling van informatie is cruciaal om het cultuurbeleid van VRT relevant te blijven houden.
Naast de kruisbestuiving met externe cultuurpartners, vindt op VRT tweewekelijks het CCC plaats. Het CCC is het interne cultuuroverleg, waarbij alle merken elkaar op de hoogte houden van de culturele projecten en interesses. In essentie gaat het om informatie uitwisselen, luisteren naar elkaar en zich laten inspireren door externe sprekers uit te nodigen om over toekomstige cultuurprojecten te komen vertellen.
4. Diversiteit in het cultuuraanbod
VRT hecht veel belang aan de diversiteit van haar cultuuraanbod. Enerzijds brengen de merken programma’s en initiatieven waarin verschillende cultuurvormen centraal staan, anderzijds organiseren ze evenementen waar de cultuur op een actiever niveau beleefd kan worden. Zo zorgt VRT ervoor dat cultuur aan bod komt op televisie, radio, online en op locatie.
Culturele variëteit staat daarbij centraal. Niet enkel in vorm, maar ook in soorten cultuur. VRT schenkt aandacht aan alle verschijningsvormen van cultuur: podiumkunsten, muziek, beeldende kunsten, architectuur en design, mode, film en fictie, toerisme, erfgoed, letteren, volkscultuur, amateurkunsten… Dat zijn allemaal cruciale bouwstenen van het rijke culturele landschap in Vlaanderen.
Een greep uit het aanbod op alle relevante platformen:
- Radio 1: Culture Club, De Wereld van Sofie, Touché, De Lage Landenlijst…
- Klara: Pompidou, Espresso, De liefhebber, Klara in deSingel, Iedereen klassiek…
- Radio 2: De topcollectie, Spits, Radio 2 Zomerhit, …
- Studio Brussel: De Nieuwe Lichting, de festivalzomer, Burning Man, Rock ’n Roll High School…
- MNM: UrbaNice, Generation M, MNM Start To DJ…
- Ketnet: #LikeMe, Hoodie, Karrewiet, Het boek van de week, Buck in Bokrijk…
- Canvas: Geheimen van het Lam Gods, Weg van het meesterwerk, Belpop, KMSKA, cultuurdocu's, kortfilms, Winteruur, Alleen Elvis blijft bestaan, cultuuritems in De afspraak…
- Eén: Iedereen beroemd, Reizen Waes, Eurovisiesongfestival, Vlaamse fictiereeksen met cultuurhistorische achtergrond zoals Tabula rasa of Beau séjour…
VRT blijft daarbij aandachtig voor nieuwe kunstvormen en manieren om verhalen te vertellen. Nieuwe kunstvormen zoals slam poetry, streetart, tattookunst… krijgen hun plek in het aanbod. De VRT-merken houden ook de ogen open voor nieuwe platformen en manieren om cultuur naar het publiek te brengen. Zo zetten heel wat merken steeds meer in op podcasts. Denk maar aan De Bourgondiërs of Het verhaal van de muur. Ook online videoreeksen winnen aan populariteit, zoals Dagelijkse Kunst, Pompidou Presenteert, Rock ’n Roll High School, Flowjob of Labels. Canvas zet in op online verhalen over cultuur en geschiedenis (Canvas Curiosa) en cultuurdocu’s over muziekiconen en kunstenaars.
De VRT-merken bieden met dat diverse aanbod zowel verbreding als verdieping. Die combinatie is noodzakelijk om zoveel mogelijk Vlamingen te boeien met het cultureel aanbod. Verdieping biedt nieuwe perspectieven aan een publiek dat uitgedaagd wil worden en méér zoekt, verbreding maakt cultuur toegankelijk en verrast nieuwkomers en enthousiastelingen.
5. Vlaamse verankering stimuleren
VRT en haar merken hebben speciale aandacht voor content, talent en initiatieven van eigen bodem. Vlaanderen is bijzonder rijk en creatief, en de openbare omroep wil dat potentieel zoveel mogelijk ondersteunen. Zo draagt VRT bij tot het versterken van de culturele Vlaamse identiteit.
Een greep uit het aanbod:
- #LikeMe: de razend populaire en muzikale Ketnet-reeks waarin Nederlandstalige klassiekers in een nieuw jasje worden gestoken.
- Docu’s van Canvas zoals Geheimen van het Lam Gods (reeks over de grote Vlaamse meester naar aanleiding van het Van Eyck-jaar 2020), Weg van het meesterwerk (reeks over drie grote Vlaamse meesters in de schilderkunst) of Belpop (portretten van Vlaamse en Nederlandstalige iconen uit de muziekwereld).
- Vlaamse artiesten krijgen speciale airplay bij MNM (De Lux), Studio Brussel (de Studio Brussel Showcases of The Tunnel) en Klara (Vlaamse componisten en uitvoerders)
- Fictiereeksen van eigen bodem met Vlaamse acteurs en makers krijgen een speciale plaats bij Eén (Hoodie, De twaalf, Fiskepark, Over water…).
- Radio 1 verzamelt de beste Belgische artiesten op een podium tijdens de Radio 1-sessies. Zo waren er al sessies met onder andere Brihang, Het Zesde Metaal, Raymond van het Groenewoud...
De aandacht voor de culturele kwaliteit in Vlaanderen beperkt zich niet tot het uitzenden ervan. VRT en haar merken spannen zich in om het veelzijdige talent in Vlaanderen een forum te geven. Beginnende artiesten ondersteunen en een forum bieden om hun stem te laten horen is broodnodig om de creatieve kwaliteit in de maatschappij hoog te houden. Daarom starten de merken geregeld projecten op om (jong) talent aan te trekken:
- Tweejaarlijks zoekt Radio 2 naar opkomend comedytalent tijdens De Humorklas.
- Klara geeft jonge liefhebbers van klassiek de kans om mee te werken aan de Koningin Elisabethwedstrijd tijdens DeZes.
- Studio Brussel zoekt naar de muzikanten van morgen tijdens De Nieuwe Lichting. Jongeren kunnen hun redactie tijdens de zomer versterken tijdens Festival Force.
- MNM zoekt naar de beste dj van het moment tijdens MNM Start To DJ. Tijdens MNM Rising Star ontdekken ze wie de opkomende zanger(es) is.
- Canvas programmeert geregeld kortfilms van beginnende filmmakers.
- Eén geeft jonge acteurs en filmmakers een platform via fictiereeksen.
- Kinderen en jongeren met een passie voor dans en zang krijgen hun kans tijdens Ketnet Musical. Ket & Docu geeft jonge filmmakers de kans om documentaires voor kinderen te maken.
6. Digitalisering en cultuurinnovatie
Digitalisering is en blijft een speerpunt in de werking van VRT, ook op vlak van cultuur. De openbare omroep zoekt naar nieuwe digitale initiatieven op sociale media en andere platformen. Daarbij wordt geëxperimenteerd met nieuwe formats en concepten om verhalen te vertellen. Dat innovatieve aspect gaat verder dan enkel nadenken over welke technologische snufjes kunnen worden gebruikt. Als organisatie moet VRT leren nadenken op nieuwe manieren van vertellen over cultuur in zijn geheel.
Zo is radiozender MNM actief op Twitch. Dat is een streamingplatform voor gamers wereldwijd. Vooral jongeren vinden hun weg naar het platform. MNM experimenteert er met verschillende formats om die jongeren aan te spreken.
Klara toont met het Iedereen Klassiek-kanaal op YouTube dat klassieke muziek helemaal niet elitair hoeft te zijn. Sander De Keere belicht klassieke muziek vanuit een ander perspectief aan de hand van anekdotes en verhalen. Zo kom je er te weten wat de vogels in het Weense Praterpark te maken hebben met Beethoven, en waarom klassieke muziek en cartoons zo goed samengaan.
Studio Brussel sloeg de handen ineen met Pukkelpop om kunst naar het publiek te brengen op de festivalweide met ArtUnited, om zo aan te tonen dat kunst ook rock ’n roll kan zijn. Jonge Belgische kunstenaars namen een deel van de Pukkelpopweide in en maakten samen met de aanwezigen kunst.
Deel dit artikel op sociale media