Column cultuur: jij bepaalt mee wie de Boon krijgt

Afgemeten aan prijzengeld zijn de grote drie literaire prijzen vandaag de Libris Literatuurprijs, de Boekenbon Literatuurprijs (vroeger AKO Literatuurprijs) én de Boon, vernoemd naar Louis Paul. Niet naar onze Katelijne dus, nochtans pas enkele maanden geleden de stralende winnaar van de allereerste Grote Prijs Martine Tanghe voor haar uitmuntende taalgebruik. Nu, Katelijne moet zover wij weten haar eerste roman nog pennen. Een mooi voornemen voor 2025!

Van die big three wordt enkel de Boon vanuit Vlaanderen georganiseerd, maar zoals bij de andere twee duiken in de longlist met genomineerden ook veel Nederlandse auteurs op. Dat kan verbazen, maar hoeft helemaal geen issue te zijn. Zo vertelde Ilja Leonard Pfeijffer vorig jaar bij het ontvangen van zijn jury- én publiekprijs: “Ik ben buitengewoon dankbaar en ontroerd door de warme ontvangst die Alkibiades in België heeft gekregen. Als ik nog in Nederland zou wonen, zou ik naar België emigreren. Hier is het niveau nog acceptabel.” En (opnieuw) Martine Tanghe zei er als juryvoorzitter in 2022 het volgende over: “Als ik een boek las, heb ik nooit gekeken naar waar die auteur vandaan komt.” Haar ‘kinder- en jeugdboeken’ jury koos bij die eerste editie van de Boon voor Een zee van liefde van Pieter Gaudesaboos. Die van collega-voorzitter Brigitte Raskin bekroonde Mijn lieve gunsteling van Lucas Rijneveld.

Een bekroning met de Boon kan in twee categorieën (‘volwassen’ fictie en non-fictie en kinder- en jeugdliteratuur) en levert beide winnaars 50.000 euro op. Die aanzienlijke sommen komen van de Vlaamse overheid, met bovenop nog publieksprijzen van 5.000 euro door het Davids- en Vermeylenfonds. Mediasponsors zijn De Standaard en VRT.

Wat doet VRT dan precies? Wel, eind december 2024 werd de Boon-longlist met 30 boeken al bekendgemaakt. Via een quiz op VRT MAX kon je tijdens de eindejaarsperiode die boeken elke dag  winnen. 7692 lezers speelden mee, twee van hen deden dat het allerbeste en wonnen een superpakket met 15 boeken.

Deze vrijdag wordt de shortlist van de Boon 2025 live in Culture Club op Radio 1 bekendgemaakt. En dan is het stemmen geblazen voor de publieksprijzen. Dat kan tot 21 maart via VRT MAX. Deelnemers vinden daar ook de Culture Club-interviews met alle kanshebbers én in de loop van februari twee specials van de podcast Leesbaar: Annelies Moons en Joris Hessels lezen alle boeken van de shortlist samen met Sam De Bruyn, Shania Gooris, Sien Eggers, Soe Nsuki, Thomas Vanderveken en Wim Helsen. Die laatste ontvangt ook juryvoorzitter Els Dottermans in zijn Winteruur op VRT CANVAS.

Hoogtepunt volgt op dinsdag 25 maart met de uitreiking van de prijzen, live vanuit Leuven op Radio 1 en in De afspraak. Naar goede gewoonte zet VRT dus alle zeilen bij om een echte promotor van leesplezier te zijn. Na de ondertussen ingeburgerde November Boekenmaand, is ook de Boon een blijver. 

Jan Sulmont
Coördinator Cultuur, Literatuur en Taal