VRT pakt voor de lokale en provinciale verkiezingen uit met een rijk KIES24-aanbod. Dat vind je op alle kanalen, met extra aandacht online. Zo komt de informatie op maat tot bij jou, specifiek over de gemeenten en regio’s die jou interesseren.
Eerste keus
Net als de verkiezingen keert ook Eerste keus dit najaar terug op VRT 1. Want nu we in België weer naar de stembus mogen, zijn er opnieuw heel wat vragen te stellen. Dit keer is het aan Fien Germijns om samen met wetstraatjournalist Pieterjan De Smedt te onderzoeken welke verkiezingsthema’s onze Vlaamse jongeren beroeren. Fien en Pieterjan zorgen ervoor dat jonge Vlaamse kiezers hun vragen rechtstreeks aan politici kunnen stellen.
Vijftig jonge kiezers gaan drie dagen in gesprek
Waar Eerste keus vorig seizoen nog langs middelbare scholen trok, nodigen Fien en Pieterjan deze keer vijftig jongeren van over heel Vlaanderen uit om samen drie dagen door te brengen in de Eerste keus-studio. De kersverse kiezers mogen hun vragen afvuren op twaalf bekende en minder bekende politici die ambitie tonen in de gemeentepolitiek. Enige voorwaarde: de jongeren mogen op 13 oktober voor het eerst gaan stemmen voor de gemeente- en de provincieraad.
“Ik heb met veel bewondering naar het eerste seizoen van Eerste keus gekeken. Jonge kiezers zijn de toekomst, dus is het zo belangrijk dat ze in dialoog kunnen gaan met de mensen die het voor het zeggen hebben in ons land. Ik ben echt heel trots dat ik aan deze editie van Eerste keus mocht meewerken, samen met Pieterjan. Ik denk dat we iets waardevols hebben gemaakt: de vragen en thema’s waar de nieuwste kiezers van wakker liggen, hebben me bij momenten verrast en de politici konden niet anders dan eerlijk antwoorden.”
Twaalf politici beantwoorden de meest uiteenlopende vragen
Politici zoals Theo Francken (burgemeester van Lubbeek, N-VA), Guy D’haeseleer (gemeenteraadslid in Ninove, Vlaams Belang), Hafsa El-Bazioui (schepen in Gent, Groen) of Bart Somers (burgemeester van Mechelen, Open VLD) gaan in Eerste keus in dialoog met vijftig jongeren en proberen hun vragen over de gemeentepolitiek zo goed mogelijk te beantwoorden.
Zo vraagt Nathan uit Lebbeke zich af of een standbeeld van Leopold II eigenlijk nog thuishoort in het straatbeeld. Rave uit Scherpenheuvel wil dan weer weten of Vlaams Belang na 13 oktober mee zal besturen. En Milan uit Poederlee vraagt zich af of er politici zijn die ooit al eens dronken achter het stuur kropen. Ook thema’s zoals veiligheid, verkeer, diversiteit of financiën staan hoog op de agenda bij de jonge kiezers.
Een kleine greep uit de vragen kreeg je al. De antwoorden zie je vanaf woensdag 25 september op VRT 1 en VRT MAX in Eerste keus. Eerste keus is een programma van productiehuis De Mensen in samenwerking met VRT NWS.
Digitaal aanbod
Jouw gemeente in cijfers
Vanaf vandaag, maandag 16 september, lanceert VRT NWS de gemeentepagina’s op vrtnws.be en in de app. Je komt te weten wat er op het spel staat in de 319 gemeenten van Vlaanderen en Brussel, welke politici nu aan zet zijn en wat er de voorbije jaren wel of niet gerealiseerd werd.
Ontdek het in de ID-kits, een handige tool met cijfers per gemeente. Zijn inwoners tevreden over hun bestuur? Hoe veilig of onveilig voelen ze zich? Hoe is de levenskwaliteit in jouw gemeente en hoeveel kost het om er een huis te kopen? De tool is gemaakt om verticaal te bekijken op je smartphone, praktisch en makkelijk!
Verder vind je op de gemeentepagina’s binnenkort de kandidatenlijsten. Eind september krijgt elke gemeente in Vlaanderen en Brussel ook een artikel over de thema’s die er leven.
Stel je vraag
Heb je vragen waarop je geen antwoord vindt? Die kun je insturen via Stel je vraag in de VRT NWS-app of op vrtnws.be. Aurélie Boffé zoekt naar het antwoord in een video die je online kunt zien, in het VRT NWS Journaal of op sociale media. Alle ingestuurde vragen én de antwoorden worden ook handig gebundeld in een overzichtsartikel, met veel aandacht voor de zaken die veranderen tegenover de vorige verkiezingen.
De pagina’s van VRT NWS op Instagram en TikTok spelen in op het sterke aanbod van de ID-kits, de analyses per gemeente, de Stel je vraag-explainers en ook Eerste keus.
Nieuwsprogramma’s op televisie
De zevende dag
De zevende dag op VRT 1 organiseert, vanaf zondag 8 september, vijf weken na elkaar een debat. Politici uit heel Vlaanderen discussiëren in de studio over thema’s als mobiliteit, wonen en het cordon sanitaire. Een belangrijke vraag zal sowieso zijn: hoeveel mensen zullen vrijwillig komen kiezen, nu de stemplicht is afgeschaft? In veel gemeenten is het vertrouwen in de lokale politiek laag, hoe gaan politici daarmee om? Eén debat is volledig gewijd aan Antwerpen.
VRT NWS Journaal en VRT NWS Laat
Vanaf maandag 30 september, twee weken voor de verkiezingen, gaat het VRT NWS Journaal van 19 uur op reportage in kleine en grote gemeenten. Je krijgt ook uitleg over hoe de verkiezingen precies zullen verlopen, welke thema’s er leven en wat er in de verschillende provincies op het spel staat.
Ook VRT NWS Laat besteedt aandacht aan de lokale verkiezingen. Elke dag trekken journalisten naar de Vlaming met vragen over de gemeenten en steden. In de studio aan de Reyerslaan worden de bevindingen dan verder uitgediept met duiding, een studiogast of reportage.
Terzake en De afspraak
Ook Terzake op VRT Canvas gaat in kiesmodus vanaf maandag 30 september, zonder de andere actualiteit uit binnen- en buitenland uit het oog te verliezen. Net zoals in juni komen de debatten tussen politici mét klokje terug. De eerste week gaan die over vijf overkoepelende thema's die in elke stad of gemeente, groot of klein, leven. Denk bijvoorbeeld aan mobiliteit, veiligheid en integratie. De tweede week draaien de debatten rond de strijd om de sjerp in vijf Vlaamse steden.
De afspraak volgt zoals altijd net na Terzake en blijft trouw aan het bestaande format, maar besteedt uiteraard ook aandacht aan de lokale verkiezingen.
Het groot debat
Aan de vooravond van de lokale verkiezingen, op zaterdagavond 12 oktober, organiseert VRT NWS op VRT 1 Het groot debat. Ivan De Vadder heeft er alle Vlaamse partijvoorzitters te gast.
VRT - Damon De Backer
Radio en podcasts
Radio 1
Ook de actuaprogramma’s op Radio 1 gaan in KIES24-modus, zonder de andere actualiteit uit het oog te verliezen. Je krijgt duiding over thema’s die voor elke luisteraar interessant zijn, ook al gaat het niet specifiek over jouw gemeente of regio.
De ochtend maakt reportages in gemeenten die een inspiratie kunnen zijn voor andere. Hoe wordt zwerfvuil bijvoorbeeld aangepakt? In de studio praten twee burgemeesters over een thema dat op Vlaams of federaal niveau speelt, maar dat ook lokaal gevolgen heeft, zoals de aanpak van drugscriminaliteit en fusies van gemeenten. Journalisten van de regioredacties van VRT NWS vertellen je waar het spannend wordt en Ivan De Vadder houdt een blik op campagne.
De ochtend loopt in de week voor de verkiezingen tot 9.30 uur. Daarna is er Het ontbijt, ook te beluisteren als podcast en te bekijken als vodcast. Michaël Van Droogenbroeck gaat langs bij een partijvoorzitter.
De wereld vandaag informeert je over het stemmen zelf, verkozen worden en alles wat daarmee samenhangt. Na het nieuws van 17 uur wordt er, samen met de luisteraars, gezocht naar een antwoord op concrete vragen. Die worden ook voorgelegd aan lokale politici. Moet elke gemeente een zwembad hebben? Of hoe kun je stationsbuurten veilig houden?
De podcast Onder ons: politiek is er in de week voor de verkiezingen elke dag. Ivan De Vadder bespreekt daarin de campagne, telkens met een andere collega van de politieke redactie. Samen bekijken ze ook elke dag een andere regio: welke gemeenten, politici en partijen moeten we daar in de gaten houden?
Radio2
Vanaf maandag 30 september brengt Radio2 Middag elke weekdag een campagnejournaal. De expert politiek uit jouw provincie vertelt je alles over de verkiezingen in jouw buurt en zoomt in op opvallende kandidaten en partijen. Radio 2 Spits gaat aan de slag met een opvallend verhaal uit die campagnejournaals en stuurt ook reporters op pad.
Goeiemorgen morgen! krijgt in de week van 7 oktober regiocorrespondenten op bezoek. Die onthullen wat er op het spel staat in jouw provincie en waar het spannend wordt. Wordt er ergens een verrassing verwacht? Ivan De Vadder licht toe wat het verschil is tussen de verkiezingen in juni en nu. Wie mag er gaan stemmen? Wat met de partijen? Hoe wordt de burgemeester bepaald? Peter Van de Veire belt ook met enkele belangrijke politici.
Studio Brussel en MNM
In Fien en Thibault staan op gaat Studio Brussel aan de slag met de thema’s die aan bod komen in Eerste keus, het VRT 1-programma dat Fien Germijns presenteert, samen met Pieterjan De Smedt. De week voor de verkiezingen komt journalist Lonne van Erp langs bij Fien en Thibault, samen met twee jongeren, voor de nodige duiding bij de politieke actualiteit.
Ook op MNM wordt Lonne het gezicht van de verkiezingen, in de week van 7 oktober. Ze springt binnen in de studio tijdens De MNM Ochtendshow of Club Kawtar om vragen van luisteraars te beantwoorden. MNM geeft ook de jongeren zelf een stem en speelt met stellingen in op wat zij belangrijk vinden in hun gemeente of stad.
© VRT - GVH
Karrewiet en nws.nws.nws
Voor Karrewiet op Ketnet trekt Jensen Baert met de Karrewiet-auto door de verschillende provincies. Hij legt aan kinderen uit waarom het verkiezingen zijn, wat provincies en gemeenten precies doen en hoe ze bestuurd worden. Jensen loopt een dag in het kielzog van burgemeester Walter De Donder en maakt reportages met kinderen over de thema’s die op gemeentelijk niveau impact hebben op hun leven. Ook op het TikTok-kanaal van Karrewiet kun je de tocht door kiezend Vlaanderen van Jensen volgen.
Nws.nws.nws brengt op Instagram video-explainers waarin Lonne van Erp en Louise Hoedt aan tieners de basics van de lokale verkiezingen uitleggen en uitzoeken wat lokale politiek concreet betekent in het leven van een tiener. In de week voor de verkiezingen gaat Louise Hoedt op roadtrip door de verschillende provincies. In elke provincie zoekt ze naar de gemeente met de meeste tieners, de gelukkigste gemeente, de veiligste gemeente, de gemeente met de meeste huisdieren en de groenste gemeente. De nws.nws.nws-community wordt ook actief betrokken. Tieners kunnen Louise een hele dag volgen in de stories op het Instagram-kanaal en worden opgeroepen om te participeren.
Verkiezingsdag
Op 13 oktober is VRT 1 er vanaf 10 uur met een grote verkiezingsmarathon. VRT NWS trekt door heel Vlaanderen en is daar waar het ertoe doet. Naast de aandacht voor grote steden als Antwerpen en Gent zijn de journalisten van West-Vlaanderen tot Limburg aanwezig op het terrein. In de studio in Brussel presenteren Wim De Vilder en Annelies Van Herck de uitzending, Ivan De Vadder brengt en duidt de uitslagen, Aurélie Boffé houdt de sociale media in de gaten en politicoloog Carl Devos analyseert. De dag wordt ’s avonds afgerond met een virtueel voorzittersdebat.
Het radionieuws informeert je de hele dag lang op alle radionetten over de stembusgang. Journalisten volgen de gang van zaken in verschillende stembureaus en gaan mee stemmen met bekende politici. Zodra de laatste stembureaus dicht zijn, hoor je de eerste uitslagen en reacties, live vanuit de vijf Vlaamse provincies, Brussel en Wallonië.
Op Radio 1 begint verkiezingsdag met De ochtend van 7 tot 10 uur, ook te volgen op VRT 1. Vanaf 13 uur tot ’s avonds laat hoor je alles wat je moet weten over de stemming en de uitslag in KIES24.
Radio2 zorgt op verkiezingsdag elk uur voor een regionaal nieuwsbulletin, telkens op het halfuur vanaf de middag. Tussen 16 en 20 uur maken de regiopresentatoren een ontkoppelde verkiezingsuitzending per provincie, samen met de regiojournalisten van VRT NWS.
Op vrtnws.be en in de VRT NWS-app vind je, naast een algemene liveblog met het belangrijkste politieke nieuws, ook regionale liveblogs. Zo kun je alles wat er gebeurt in jouw gemeente makkelijk opvolgen en kom je de laatste nieuwtjes uit jouw regio te weten.
Ook nws.nws.nws staat de hele dag in het teken van de verkiezingen, met lives, stories en duiding op de feed.
Volg KIES24 en ontdek, samen met VRT NWS, de lokale resultaten. Op 13 oktober de hele dag lang, live vanuit het hele land, op alle kanalen van VRT.
Politiek engagement via secundair onderwijs: EDUbox Burgerschap
Om te stemmen voor de gemeente- en provincieraadsverkiezingen moet je meerderjarig zijn. Toch betekent dit niet dat jongeren onder de achttien jaar geen invloed kunnen uitoefenen op het beleid. Hoe kunnen ze dat actief doen en hun stem laten horen? Op welke manieren kunnen jonge burgers participeren, ook als ze geen stemrecht hebben? Hoe worden beslissingen genomen in een stad of gemeente? De ‘EDUbox Burgerschap: Van kleine acties tot politiek engagement’ maakt jongeren bewust van de rol die ze zelf kunnen spelen in hun stad of gemeente.
De ‘EDUbox Burgerschap’ is een interactief lespakket dat jongeren in aanloop naar de lokale verkiezingen leert hoe ze actief kunnen meebouwen aan de samenleving. Via video’s, theorie, opdrachten en een interactieve tool krijgen jongeren inzicht in (lokale) besluitvorming, werken ze ideeën uit voor hun stad of gemeente en pitchen ze hun eigen ideeën aan lokale beleidsmakers om zo de standpunten van de lokale politieke partijen te vergelijken.
Het maken van deze EDUbox was op zich ook een participatief traject. Heel wat jongeren uit Vlaamse steden en gemeenten werkten mee aan de realisatie. Ook deze organisaties werden betrokken: BELvue Museum, Bataljong, De Wakkere Burger vzw, De Ambrassade en de Vlaamse jeugdraad. De EDUbox helpt drempels die kwetsbare groepen ervaren om te gaan stemmen weg te werken. Daarom kreeg hij ook de steun van het Agentschap Binnenlands Bestuur.
EDUbox is een educatief en interactief concept van VRT om jongeren te laten kennismaken met één bepaald maatschappelijk thema. Eerder kwamen al onderwerpen als data en privacy, artificiële intelligentie, energie en lezen aan bod. Elke EDUbox wordt gemaakt op maat van leerlingen van het secundair onderwijs en informeert, inspireert en stimuleert jongeren om zelf met het onderwerp aan de slag te gaan. Het lespakket bevat tekst, video, opdrachten én een interactieve tool. Als leerkracht kun je dit gratis leermiddel inzetten om te werken aan de onderwijsdoelen.
