Postproductie
Klik hier om alle relevante documenten te zien
Richtlijnen voor de generieken
Algemeen
Een eindgeneriek is een ideaal zapmoment.
De eindgeneriek moet zo kort en interessant mogelijk zijn en moet verwerkt zijn in de beleving van het programma. Daarom worden er ook geen programmamakers vermeld in de eindgeneriek (behoudens uitzonderingen zie lager).
De productiehuizen spreken altijd af met hun verantwoordelijke bij het net hoe de eindgeneriek van een programma er zal uitzien en checken op voorhand af op de volgende manier:
Excel-lijst bezorgen met een tekstueel voorstel voor de begin- en eindgeneriek;
Voorstel voor de visuele invulling van de eindgeneriek.
Beiden vóór de montage van de generieken van start gaat.
Generiekvermeldingen specifiek voor non-fictie (VRT1, VRT Canvas en VRT MAX)
Partners en samenwerkingen
Deze vermeldingen staan gebundeld, bij voorkeur op 1 pancarte (schermvullend en gecombineerd met andere commerciële en niet-commerciële partners).
Vermeldingen commerciële partners (zie ook hoofdstuk productplaatsing voor meer details):
Enkel op de eindgeneriek;
‘met dank aan… ’: voor PP-sponsors die het programma financieel of materieel ondersteunen (vastgelegd via een ruilovereenkomst);
Nooit logo’s of webadres.
Vermeldingen niet-commerciële partners:
Enkel op de eindgeneriek;
‘in samenwerking met…’: voor institutionele partners (overheidsdepartementen, ministeries, kabinetten, provincies, gemeenten, diensten voor city- of regionale marketing, overheidsbedrijven, een aantal culturele instellingen, liefdadigheidsorganisaties, …);
Deze afspraak dient ook te worden vastgelegd via een 3-partijenovereenkomst.
Vermeldingen Tax Shelter:
In begingeneriek (enkel indien ook VAF wordt vermeld) zonder logo ‘tax shelter’;
In eindgeneriek eventueel met logo ‘tax shelter’;
‘met de steun van de Tax Shelter maatregel van de Belgische Federale overheid’;
Geen vermelding van investeerders, tussenpersonen of intermediairs in begingeneriek;
Vermelding van investeerders, tussenpersonen of intermediairs kan enkel in eindgeneriek, zonder logo en zonder vermelding van bedrijfsomschrijving of vennootschapsvorm;
In dezelfde lettergrootte als de andere commerciële en niet-commerciële partners;
Gebundeld op 1 pancarte (1x schermvullend, bij voorkeur gecombineerd met andere commerciële en niet-commerciële partners);
Geen urls’s vermelden.
Uitzonderlijke vermeldingen
Deze vermeldingen staan ook op dezelfde gebundelde pancarte.
Auteursrechtelijk beschermde zaken (schilderijen, foto’s,…): mogen vermeld worden in de eindgeneriek van de afleveringen waar ze in beeld worden gebracht.
Vermeldingen eventuele contractuele afspraken: bv. rechtenhouder bij aangekocht format.
Copyright
De copyright verschijnt op het laatste beeld van de aflevering en niet op een zwarte pancarte erachter (zie ook hoofdstuk copyright voor meer details).
Generiekvermeldingen specifiek voor auteursdocumentairereeksen
Noot: hiermee bedoelen we non-fictiereeksen of non-fictie one offs, niet reportagemagazines, (studio)shows, programma’s met rubrieken, consumentenprogramma’s, entertainment, human interest, formats ed.
Begin- en eindgeneriek moeten creatief verwerkt zijn in de beleving van het programma. We bedoelen daarmee een organisch geheel, bijvoorbeeld enkele namen in grafiek in een beginsequentie en dus géén pancartes met namen erop. We vermijden te allen tijde een zapmoment.
Begingeneriek
Opening credits (verwerkt in beeld) kunnen bevatten:
de titel van de reeks/aflevering
de coproducerende partners en contractueel verplichte vermeldingen voor fondsen die dereeks mee financieren (vb VAF Mediafonds, taks shelter, …)
maximaal 5 functies/namen: regisseur, scenarist, crew en/of cast
Namen op de begingeneriek mogen niet meer op de eindgeneriek vermeld worden;
Maximaal 20 seconden.
Eindgeneriek
Crew (regisseur, scenarist en heads of department – zie verder) en eventueel cast worden vermeld, te verdelen over maximaal 3 titels over beeld;
Totale duurtijd eindgeneriek: maximaal 20 seconden;
NOOT: indien de titels verwerkt worden in een crossmontage met beelden (bvb. van de volgende aflevering) wordt enkel de duurtijd van de titels geteld.
De namen die op de begingeneriek staan, komen niet op de eindgeneriek. Een naam mag dus in totaal maar één keer (in de hoogste functie) vermeld worden in de generieken. Er wordt enkel vermelding gemaakt van voornaam + naam, geen extra info - bv lid van een bepaalde groep.
Crewvermeldingen
Regisseur en scenarist
Heads of department:
DOP/Camerapersoon
Monteu-r/-se
Originele muziek (hetzij de componist, hetzij de groepsnaam)
Sound engineer
Sound design
Producer
Specifieke functies gebonden aan het project:
animator/SFX
(beeld)researcher
eindredactie
presentator/interviewer
choreograaf
factor “X”,…
Indien functies gedeeld worden, wordt enkel de belangrijkste naam vermeld, met een maximum van 2 namen per functie.
De producerende partij neemt hiervoor de verantwoordelijkheid. De keuze kan niet bij de zender worden gelegd. Bij onenigheid of discussie is het aan de producerende partij om het compromis te vinden in welke namen dan de credits halen. (Voorbeeld uit de praktijk: 7 cameramensen werkten mee aan de reeks, wie van hen had het grootste aandeel en wordt dus vermeld in de generiek?)
Partners en samenwerkingen
Deze vermeldingen staan gebundeld, bij voorkeur op 1 pancarte (schermvullend en gecombineerd met andere commerciële en niet-commerciële partners).
Vermeldingen commerciële partners (zie ook hoofdstuk productplaatsing voor meer details):
Enkel op de eindgeneriek;
‘met dank aan… ’: voor PP-sponsors die het programma financieel of materieel ondersteunen (vastgelegd via een ruilovereenkomst);
Nooit logo’s of webadres.
Vermeldingen niet-commerciële partners:
Enkel op de eindgeneriek;
‘in samenwerking met…’: voor institutionele partners (overheidsdepartementen, ministeries, kabinetten, provincies, gemeenten, diensten voor city- of regionale marketing, overheidsbedrijven, een aantal culturele instellingen, liefdadigheidsorganisaties, …);
Deze afspraak dient ook te worden vastgelegd via een 3-partijenovereenkomst.
Vermeldingen Tax Shelter:
In begingeneriek (enkel indien ook VAF wordt vermeld) zonder logo ‘tax shelter’;
In eindgeneriek eventueel met logo ‘tax shelter’;
‘met de steun van de Tax Shelter maatregel van de Belgische Federale overheid’;
Geen vermelding van investeerders, tussenpersonen of intermediairs in begingeneriek;
Vermelding van investeerders, tussenpersonen of intermediairs kan enkel in eindgeneriek, zonder logo en zonder vermelding van bedrijfsomschrijving of vennootschapsvorm;
In dezelfde lettergrootte als de andere commerciële en niet-commerciële partners;
Gebundeld op 1 pancarte (1x schermvullend, bij voorkeur gecombineerd met andere commerciële en niet-commerciële partners);
Geen urls’s vermelden.
VAF vermeldingen
Vermeldingen VAF-mediafonds:
VAF in begingeneriek: “Met de steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF)” dient verplicht tekstueel vermeld te worden. Deze vermelding is zonder logo. De plaatsing ervan is vrij te kiezen binnen de stijl en opbouw van de begingeneriek.
VAF in eindgeneriek: Verplichte tekstuele vermelding op de voorlaatste pancarte als volgt “Dit programma kwam tot stand met steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF) van de Vlaamse Overheid”. Op deze pancarte komt enkel en alleen de VAF-vermelding te staan, nooit in combinatie met andere partners behalve als er ook steun van het garantiefonds en/ of het noodfonds Corona is toegekend.
VAF/Vlaanderen combilogo is verplicht als er nog andere logovermeldingen van andere partners en of zender(s) worden gebruikt en dit samen met de tekstuele vermelding. In dit geval dat VAF/Vlaanderen combinatielogo op eindgeneriek voorkomt, wordt de tekstuele vermelding als volgt: “Dit programma kwam tot stand met steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF)”.
Uitzonderlijke vermeldingen
Deze vermeldingen staan ook op dezelfde gebundelde pancarte.
Auteursrechtelijk beschermde zaken (schilderijen, foto’s,…): mogen vermeld worden in de eindgeneriek van de afleveringen waar ze in beeld worden gebracht.
Vermeldingen eventuele contractuele afspraken: bv. rechtenhouder bij aangekocht format.
Copyright
De copyright verschijnt op het laatste beeld van de aflevering en niet op een zwarte pancarte erachter (zie ook hoofdstuk copyright voor meer details).
NOOT: Indien contractuele verplichtingen met andere financiële partners dit vereisen, kan in overleg afgeweken worden van de standaard copyright vermelding, en kunnen logo’s geplaatst worden. De VRT zal zich hier niet tegen verzetten indien deze contractuele verplichtingen werden aangegaan voor het afsluiten van de overeenkomst met VRT, of indien bijkomende financiering wordt afgeblokt. De producent zal een afwijking bespreken met de netverantwoordleijke zodra een mogelijk conflict zich aandient.
Generiekvermeldingen specifiek voor fictie (VRT1, VRT Canvas en VRT MAX)
Begingeneriek
Maximaal 60 seconden;
We onderscheiden drie categorieën op basis van de coproductieovereenkomst:
Majoritair Commissioning | Minoritair Commissioning | Niet Commissioning | |
Begingeneriek | ‘VRT en [productiehuis] presenteren’ of ‘Een coproductie van VRT en [productiehuis]’ (wereldwijd, in max. lettergrootte die in de generiek wordt gebruikt) Zie voorbeeld 1 | VRT in opening credit (wereldwijd, op dezelfde manier als alle coproductiepartijen) Zie voorbeeld 2 | VRT in opening credit, maar is in deze niet verplicht. Als VRT toch meegenomen wordt in de begingeneriek, gelden dezelfde richtlijnen als bij Minoritair commissioning. Zie voorbeeld 3 |
Ident VRT | Ident VRT voor begingeneriek op derde platformen in Vlaanden en waar mogelijk wereldwijd | Ident VRT voor begingeneriek op derde platform in Vlaanderen | / |
Eindgeneriek
Maximaal 45 seconden;
NOOT: bij voorkeur steeds zo kort mogelijk, generiek van de laatste aflevering kan langer, met een maximum van 45 seconden;
De personen die op de begingeneriek staan, komen niet op de eindgeneriek. Ook acteurs en regisseurs niet;
NOOT: een naam mag dus in totaal maar één keer (in de hoogste functie) vermeld worden in de generieken. Er wordt enkel vermelding gemaakt van voornaam + naam, geen extra info - bv lid van een bepaalde groep;
Vermeldingen van medewerkers op eindgeneriek kan, als deze een wezenlijke bijdrage leveren aan de reeks. Bij alle afleveringen (met uitzondering van de laatste) enkel de heads of department in de eindgeneriek. In de laatste eindgeneriek kan het wel uitgebreider;
NOOT: ook bij de laatste aflevering de generiek zo interessant mogelijk houden om doorkijkgedrag te blijven stimuleren.
Partners en samenwerkingen
Deze vermeldingen staan gebundeld, bij voorkeur op 1 pancarte (schermvullend en gecombineerd met andere commerciële en niet-commerciële partners).
Vermeldingen commerciële partners (zie ook hoofdstuk productplaatsing voor meer details):
Enkel op de eindgeneriek;
‘met dank aan… ’: voor PP-sponsors die het programma financieel of materieel ondersteunen (vastgelegd via een ruilovereenkomst);
Nooit logo’s of webadres.
Vermeldingen niet-commerciële partners:
Enkel op de eindgeneriek;
‘in samenwerking met…’: voor institutionele partners (overheidsdepartementen, ministeries, kabinetten, provincies, gemeenten, diensten voor city- of regionale marketing, overheidsbedrijven, een aantal culturele instellingen, liefdadigheidsorganisaties, …);
Deze afspraak dient ook te worden vastgelegd via een 3-partijenovereenkomst.
Vermeldingen Tax Shelter:
In begingeneriek (enkel indien ook VAF wordt vermeld) zonder logo ‘tax shelter’;
In eindgeneriek eventueel met logo ‘tax shelter’;
‘met de steun van de Tax Shelter maatregel van de Belgische Federale overheid’;
Geen vermelding van investeerders, tussenpersonen of intermediairs in begingeneriek;
Vermelding van investeerders, tussenpersonen of intermediairs kan enkel in eindgeneriek, zonder logo en zonder vermelding van bedrijfsomschrijving of vennootschapsvorm;
In dezelfde lettergrootte als de andere commerciële en niet-commerciële partners;
Gebundeld op 1 pancarte (1x schermvullend, bij voorkeur gecombineerd met andere commerciële en niet-commerciële partners);
Geen urls’s vermelden.
Uitzonderlijke vermeldingen
Deze vermeldingen staan ook op dezelfde gebundelde pancarte.
Auteursrechtelijk beschermde zaken (schilderijen, foto’s,…): mogen vermeld worden in de eindgeneriek van de afleveringen waar ze in beeld worden gebracht.
Vermeldingen eventuele contractuele afspraken: bv. rechtenhouder bij aangekocht format.
VAF vermeldingen
Vermeldingen VAF-mediafonds:
VAF in begingeneriek: “Met de steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF)” dient verplicht tekstueel vermeld te worden. Deze vermelding is zonder logo. De plaatsing ervan is vrij te kiezen binnen de stijl en opbouw van de begingeneriek.
VAF in eindgeneriek: Verplichte tekstuele vermelding op de voorlaatste pancarte als volgt “Dit programma kwam tot stand met steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF) van de Vlaamse Overheid”. Op deze pancarte komt enkel en alleen de VAF-vermelding te staan, nooit in combinatie met andere partners behalve als er ook steun van het garantiefonds en of het noodfonds Corona is toegekend.
VAF/Vlaanderen combilogo is verplicht als er nog andere logovermeldingen van andere partners en of zender(s) worden gebruikt en dit samen met de tekstuele vermelding. In dit geval dat VAF/Vlaanderen combinatielogo op eindgeneriek voorkomt, wordt de tekstuele vermelding als volgt: “Dit programma kwam tot stand met steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF)”.
Vermeldingen VAF-Filmfonds bij levering voor uitzending aan omroepen en streamers (Auteursdocumentaires en Films):
VAF Leader: is verplicht voor de door het VAF/Filmfonds gesteunde creaties. De leader wordt beschouwd als een integraal onderdeel van het werk. De plaatsing van de leader is bepaald: onmiddellijk en zonder enige onderbreking door een andere leader of pancarte, net voor aanvang van het werk (bv. de begingeneriek). Alle andere leaders (of pancartes) van bv. producenten, distributeurs, etc. moeten vòòr de VAF-leader geplaatst worden.
VAF in begingeneriek: “Met de steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF)” dient verplicht tekstueel vermeld te worden.
VAF in de eindgeneriek:
Voor alle gesteunde werken dient steeds het VAF/Vlaanderen combinatielogo opgenomen te worden in de eindgeneriek.
Indien naast het logo alle partners nogmaals tekstueel in de eindgeneriek worden vermeld, dient ook het VAF verplicht tekstueel worden weergegeven. De verplichte tekstuele vermelding is dan als volgt “Dit programma kwam tot stand met steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF)”.
Copyright
De copyright verschijnt op het laatste beeld van de aflevering en niet op een zwarte pancarte erachter (zie ook hoofdstuk copyright voor meer details).
Generiekvermeldingen specifiek voor Ketnet (fictie en non-fictie)
Begingeneriek
Verplicht: Ketnet-signature
Woosh – Swipe (geanimeerd logo)
Binnen de 6 sec na begingeneriek gebruiken. Indien dit niet mogelijk is, overleggen met aanbodverantwoordelijke Nadine Bernard voor een andere oplossing;
Je kan de signature downloaden via: stijlgids.ketnet.be (ze staat helemaal onderaan de pagina)Wachtwoord is Sav5z9XH;
De grootte en positie behouden;
Duurtijd is aanpasbaar volgens cutten maar graag min 2 sec in beeld houden;
Eerste toepassing ter goedkeuring laten checken door aanbodverantwoordelijke Nadine Bernard.
Eindgeneriek
Partners en samenwerkingen
Vermeldingen commerciële partners:
Ketnet is reclame- en sponsorvrij;
Commerciële sponsors zijn NOOIT toegestaan.
Vermeldingen niet-commerciële partners:
Enkel op eindgeneriek;
‘in samenwerking met … ’: voor institutionele partners (overheidsdepartementen, ministeries, kabinetten, provincies, gemeenten, diensten voor city- of regionale marketing, overheidsbedrijven, een aantal culturele instellingen, liefdadigheids-organisaties, …);
Deze afspraak dient ook te worden vastgelegd via een 3-partijenovereenkomst.
Vermelding Tax Shelter:
‘met de steun van de Tax Shelter maatregel van de Belgische Federale overheid’;
Deze vermelding is zonder logo.
VAF vermeldingen
Enkel op eindgeneriek;
‘Dit programma kwam tot stand met steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF) van de Vlaamse Overheid’;
Deze vermelding is zonder logo;
Duurtijd = 4 sec in beeld;
Deze vermelding komt op de voorlaatste pancarte, zonder andere partners.
Copyright
De copyright verschijnt op het laatste beeld van de aflevering en niet op een zwarte pancarte erachter (zie ook hoofdstuk copyright voor meer details).
Richtlijnen voor copyright © op alle VRT-netten
Copyright staat voor auteursrecht. Het gaat over diegene die het format bedacht heeft en niet over een financiële inbreng die een bepaalde partij doet. Partners die louter mee investeren kunnen dus geen aanspraak maken op de copyright.
Het Ontwerpbureau VRT – Grafiek levert de copyright-pancarte aan iedereen die erom vraagt, in de vorm van een PNG-file met embedded alpha. Standaard levert Grafiek elk jaar 456 pancartes, voor zowat elk gekend productiehuis, voor elk net, zowel in “normale” als in “inverse” vorm, maar enkel in HD (met HD wordt HD-1080i50 bedoeld).
Hoe ziet de copyright er normaal uit?
Hier volgen de algemene regels, die voor VRT1, VRT CANVAS, KETNET en VRT MAX gelden:
Na de eindgeneriek met alle vermeldingen (inclusief sponsor- en commerciële vermeldingen) wordt de copyright als aparte pancarte gegeven. De copyright staat in het font van VRT, op een achtergrondbeeld (niet op zwart bij Ketnet). Een copyright staat gebruikelijk 4 à 5 seconden, waaronder de klank proper uitgefaded wordt en daarna op zwart geknipt of een “end-of-file” gegeven wordt.
Met andere woorden: geen eindeloze copyright op een freeze waaronder de klank gewoon doorloopt.
Het is niet toegelaten om zelf allerhande vermeldingen bij te tikken op de copyright.
Wat het jaar betreft: het is de datum van EERSTE UITZENDING die telt. Bij heruitzendingen worden de copyrightpancartes dus niét aangepast.
Een standaard copyright staat in het font van VRT en staat centraal onderaan en in de “normale” (witte) vorm.
De copyright wordt als allerlaatste beeld aan het einde van het programma geplaatst. Bij een verwijzing naar ‘volgende keer’ gelden volgende regels:
- Indien het programma in chronologische volgorde getoond moet worden:
- Vb: Chantal, Hotel Romantiek, …
- Dan moet de ‘volgende keer’ aan het programma geleverd worden.
- Plaatsing copyright helemaal op het einde.
- Indien het programma in een willekeurige volgorde getoond kan worden:
- Vb: Reizen Waes wereldsteden, Durf te vragen, ….
- Dan moet de volgende keer apart aangeleverd worden.
- Copyright moet op het einde van de aflevering.
Indien er een conflict ontstaat met de open ondertiteling, omdat gesproken dialoog doorloopt tot het einde van de videofile over de copyright heen, wordt die dialoog niet meer open ondertiteld.
De copyrightregel kan ook in dit geval nooit hoger geplaatst worden.
Verdere specificaties en enkele voorbeelden voor de externe productiehuizen
Algemeen
Alle net-copyrights worden voortaan vervangen door de VRT-copyright.
De eerste lijn van de copyrightpancarte is volgens de vorm: “een programma van <xxx> voor” (voorbeeld 1) of “een coproductie van < xxx> en “ (voorbeeld 2-5) al naargelang het afgesloten contract.
Op de tweede lijn staat de standaard copyright van VRT.
Alles steeds in het font van de nieuwe huisstijl van VRT.
De naam van het extern productiehuis wordt geschreven in de vorm zoals gevraagd door het productiehuis zélf, maar de lengte van het geheel moet binnen de geldende regels van de “safety” blijven.
Té lange namen moeten ingekort worden.
Wanneer het een coproductie van een extern productiehuis met VRT Studio’s betreft, wordt de standaard copyright van VRT vervangen door een kort geanimeerd logo van VRT Studio’s dat vervolgens overgaat in de standaard copyright van VRT. De eerste lijn is volgens de vorm: “een coproductie van <xxx> en”.
Specifiek voor fictie
Voor fictie, waarbij we in de meeste gevallen spreken van een coproductie, gelden specifieke richtlijnen waarbij contractuele afspraken en de financieringsconstructie gevolgd worden:.
Majoritair Commissioning | Minoritair Commissioning | Niet Commissioning |
‘Een coproductie van [productiehuis] en VRT © 2023”, altijd laatste positie/logo VRT Zie voorbeeld 3 | VRT hoeft niet in laatste positie/niet met logo, maar wel vernoemd worden op de copyright pancarte. Zie voorbeeld 4 | VRT niet verplicht in copyright, indien wel: zie richtlijn minoritaire coproductie Zie voorbeeld 5 |
Enkele voorbeelden
Voorbeeld 1: EPRO
Voorbeeld 2: Coproductie met VRT Studio's
Het kort geanimeerde logo van VRT Studio's gaat over in de standaard copyright van VRT.
Voorbeeld 3: Coproductie - Majoritair Commissioning
Een coproductie tussen een extern productiehuis en VRT lijkt heel hard op de eerste pancarte, maar we gebruiken het woord ‘coproductie’ en ‘en’.
Voorbeeld 4: Coproductie - Minoritair Commissioning
Voorbeeld 5: Coproductie - Niet Commissioning
6. SAMENWERKINGEN tussen productiehuizen en andere INSTANTIES
De vermelding van de copyright ziet er dan zo uit:
Een programma van <xxx> i.s.m. <xxx> voor
VRT © 2023
Praktische toepassing
Er zijn steeds 2 files nodig: een vaste pancarte en een animatie-file die het logo en het jaartal bevat.
Deze 2 files moeten samen en op hetzelfde moment in de tijdslijn gezet worden.
De fixe pancarte moet ingefaded worden gedurende 16 frames (1sec = 25frames).
Elk van de files bestaat in een "normale" en een "inverse" versie.
Je gebruikt meestal de "norm"-versie tenware de achtergrond té helder is, dan gebruik je de "inv"-versie.
Bij wijze van voorbeeld is hier een voorbeeld met een “inverse” copyrightpancarte:
Ontwerpbureau VRT – Grafiek levert elk jaar nieuwe quicktimes aan, in alle versies. De vaste PNG-pancartes veranderen enkel als de naam van het productiehuis verandert. Ook als er speciale samenwerkingsverbanden zijn maakt het Ontwerpbureau een nieuwe fixe pancarte aan.
Waar kan je de copyrights vinden?
URL voor het downloaden van de quicktime-animaties:
Toegankelijkheid: ondertiteling
Wat is ondertiteling?
Er bestaan twee soorten ondertiteling: open en gesloten.
Open ondertiteling is altijd voor iedereen te zien,
Gesloten ondertiteling (of T888) moet geactiveerd worden door de gebruiker.
De meeste programma’s bevatten beide soorten ondertiteling.
Wat is goede ondertiteling?
Ondertiteling is geen letterlijke weergave van wat gezegd wordt.
Ondertitels bestaan uit maximaal twee regels en 37 tekens (inclusief spaties).
Omwille van de leessnelheid wordt er geparafraseerd en ingekort.
Zowel inhoudelijk als grammaticaal moet de ondertitel correct zijn.
Moeilijke zinsconstructies zijn te vermijden.
Dialect of woorden die ongewoon zijn in geschreven taal kunnen niet.
De ondertitel verschijnt in beeld als iemand begint te spreken en verdwijnt pas als die persoon uitgesproken is.
Ondertitelbeleid
De verantwoordelijken bij het net beslissen welk programma open of gesloten ondertiteling krijgt. Zij communiceren de keuze zowel naar de ondertiteldienst als naar de productie.
Ketnet
Specifiek op basis van doelgroep. Ketnet gebruikt standaard gesloten ondertiteling. Open ondertiteling is er alleen als een programma daar uitzonderlijk bij gebaat is wegens gebruik van dialecten of gebrekkige audiokwaliteit.
VRT1, VRT Canvas en VRT MAX
Reality:
Standaard open ondertiteling. De VO en/of presentaties in camera hoeven niet open ondertiteld te worden.
Fictieseries:
Standaard open ondertiteling. Uitzonderingen zijn humor en Thuis.
Studioprogramma’s: (nieuws en duiding, consumentenprogramma’s, liveprogramma’s)
Alleen open ondertiteld bij vreemde talen of moeilijk verstaanbare fragmenten.
Hou er rekening mee dat ondertiteling altijd onderaan in beeld wordt gezet. Zet geen SVO’s of andere grafiek onderaan in beeld, want die komen daar in conflict met de ondertiteling.
De interpretatie van lijnen, pixels en punten is bij elke ondertitelsoftware anders. Onderstaande screengrab kan als referentieachtergrond (in eender welke montagesoftware) dienen als referentie om de grafiek op af te stemmen.
Wat moet je doen om een programma te laten ondertitelen?
De ondertiteling wordt standaard gedaan door de ondertitelafdeling van VRT Toegankelijkheid. Neem zodra je weet wanneer je programma wordt opgeleverd contact op met ondertiteling@vrt.be om de juiste afspraken m.b.t planning te maken. Bezorg zoveel mogelijk info: contactpersonen productiehuis, gsm-nummers en uitzendgegevens (IPG en TEG). Geef indien mogelijk ook een script en minstens de juiste schrijfwijze van eigen- en plaatsnamen die in het programma voorkomen en bijkomende wensen inzake ondertiteling.
Indien gewenst stuurt de ondertiteldienst de ondertiteling één keer naar de productieverantwoordelijke voor feedback. Na die ene feedbackronde is de ondertiteling definitief.
Bezorg je finale programma zo snel mogelijk en minstens 10 werkdagen voor uitzending aan VRT, zodat VRT Toegankelijkheid tijdig de titels kan aanmaken. Overleg over de aanleveringsdatum bij langere reeksen die in boxset worden aangeboden, want 10 dagen is dan onvoldoende. Bij uitzonderlijke late montage/levering is het wenselijk om voordien een beeldlock te leveren, liefst met finale audiomix. Vergeet ook niet om ondertiteling@vrt.be dadelijk op de hoogte te brengen als er in extremis wijzigingen worden aangebracht.
Als er vertaling nodig is uit een exotische taal (lees: een andere taal als Engels, Frans, Duits, Spaans of Italiaans) dan voorziet het productiehuis zelf een werkvertaling.
Als bij hoge uitzondering en met toelating van het net een productiehuis toch zelf ondertitels maakt, dan moeten deze door de eindredactie van VRT worden nagelezen. De aangeleverde titels moeten voldoen aan de huisstijl en richtlijnen van de VRT.
Als het externe productiehuis een ondertitelde kopie wenst van haar programma, dan bezorgen wij het ondertitelbestand in diverse formaten (srt, stl voor EBU). VRT levert geen clips met ingebrande ot.
Afhankelijk van het gebruik worden de ondertitels kosteloos, dan wel tegen betaling bezorgd.
We onderscheiden vier categorieën van gebruik:
promotie (kosteloos)
effectieve commerciële transactie (tegen betaling)
grondstof voor commerciële transactie (tegen betaling)
coproducties (kosteloos).
Contact:
Algemeen contact: ondertiteling@vrt.be , 02/741 48 88
Toegankelijkheid: audiodescriptie
In de huidige Beheersovereenkomst tussen de Vlaamse Gemeenschap & de Vlaamse Radio en Televisieomroep 2021-2025 werd als strategische doelstelling opgenomen dat VRT haar aanbod toegankelijk maakt voor personen met een auditieve/visuele beperking. Concreet werd er voor audiodescriptie het volgende opgenomen in de Beheersovereenkomst: “De VRT voorziet audiodescriptie van alle fictie op VRT1 en VRT CANVAS (exclusief soap)”
Daarnaast dienen we ook rekening te houden met de voorschriften in de nieuwe beheersovereenkomst 2022-2025 van het Vlaams Audiovisueel Fonds die stelt dat het VAF waar technisch mogelijk zal verplichtingen opleggen aan aanvragers voor wat betreft het toegankelijk maken van Nederlandstalige audiovisuele creaties voor slechtzienden en slechthorenden, via audiodescriptie voor wat betreft productioneel ondersteunde, Majoritair Vlaamse Fictieseries.
Hierdoor kunnen we op vandaag een onderscheid maken tussen 2 standaard scenario’s die zich met betrekking tot audiodescriptie kunnen voordoen.
Reeksen waar AD verplicht voorzien moet zijn wegens een bepaling in de Beheersovereenkomst van VRT;
Reeksen waar AD verplicht voorzien moet zijn voor het VAF, zonder dat deze verplichting er is volgens de Beheersovereenkomst van VRT.
Wanneer er een verplichting is vanuit de BHO of het VAF moet audiodescriptie van in het begin mee opgenomen worden in het productiebudget. In andere gevallen is het toevoegen van audiodescriptie een keuze die gemaakt kan worden door de producent en/of de zender.
VRT heeft haar eigen audiodescriptiedienst die bereikbaar is voor alle vragen met betrekking tot audiodescriptie. VRT-audiodescriptie kan op vraag van de productie een marktconforme offerte opmaken en na aanvaarding de audiodescriptie zelf produceren.
Hoe aanleveren met en voor audiodescriptie
Audiodescriptie gemaakt door VRT-audiodescriptie
Standaard aanleveringstermijn:
12 weken voor een reeks van 10 x 50min indien in boxset
4 weken voor uitzending voor reeksen van 10 x 50min indien stacked
Dit mogen visiefiles zijn met volgende kenmerken:
H264 van picturelock incl. audiomontage met ADR
HQ WAV-files van afgewerkte mix 2 dagen voor AD-opname
MASTER voor depot 1 week voor uitzending of publicatie
Afwijkende termijnen kunnen worden besproken met VRT-audiodescriptie.
VRT-audiodescriptie zorgt voor toevoegen van audiodescriptie aan de uitzendfile.
Audiodescriptie besteld bij een derde partij
Mee aangeleverd op de MXF-file voor archief:
Stereo AD-mix volgens R128 -23LUFS op spoor 3
AD-stem apart op spoor 15-16