“Innovatie is er om menselijke verhalen tot leven te brengen”

Wat is NEM?
NEM (New European Media) is een Europees overlegorgaan dat de noden op het vlak van onderzoek en innovatie in Europa in kaart brengt en bespreekbaar maakt met beleidsmakers, zoals de Europese Commissie. Een van de belangrijkste realisaties van NEM is het creëren van een strategische onderzoeks- en innovatieagenda die regelmatig een update krijgt. Daarnaast organiseert NEM ook een jaarlijkse conferentie om de community bijeen te brengen en discussie over actuele onderzoeksthema’s binnen de mediasector te faciliteren. NEM brengt de academische onderzoekswereld en de innovatienoden van de industrie samen. Dit jaar vond de NEM Summit plaats bij VRT, die momenteel ook co-voorzitter is van NEM.

Het evenement, dat gericht was op innovaties en ethische vraagstukken binnen deze snel ontwikkelende technologieën, bracht belangrijke inzichten. De integratie van kunstmatige intelligentie (AI), de opkomst van always-on AI-assistenten en de cruciale rol van ethiek en toegankelijkheid waren enkele van de belangrijkste thema’s die aan bod kwamen. Hier volgen de negen belangrijkste inzichten uit de conferentie.

1. Virtuele werelden als spiegel van Europese waarden

   
   Anne Bajart van de Europese Commissie benadrukte dat virtuele werelden Europese waarden zoals privacy, transparantie en inclusiviteit moeten weerspiegelen als alternatief voor de grote (niet-Europese) platformen die momenteel de markt domineren. Meer dan 200 Europese bedrijven en organisaties werken aan een ecosysteem waarin 6G-technologie een belangrijke rol zal spelen om fysieke en virtuele werelden te integreren via "digital twins". Dit innovatieve netwerk moet niet alleen technologie, maar ook maatschappelijke normen bevorderen.

2. Generatieve AI als katalysator in XR

   
   Volgens Giuseppe Amato (CNR ISTI) kan generatieve AI het proces om fysieke omgevingen om te zetten naar digitale representaties aanzienlijk versnellen. Hierdoor kunnen virtuele werelden dynamischer worden gemaakt, wat het mogelijk maakt om fysieke evenementen zowel fysiek als digitaal realistisch te combineren.

3. AI-gebaseerde perceptie voor XR-toepassingen

   
   Dr. Jason Rambach van het German Research Center for Artificial Intelligence onderstreepte het belang van AI-gebaseerde perceptie om de omgeving en gebruikersinteracties beter te begrijpen. Deze technologie maakt het mogelijk om de wereld en interacties in XR realistisch te modelleren, wat het toepassingsbereik van XR aanzienlijk vergroot.

4. De toekomst van always-on AI-assistenten

   
   Een nieuwe golf van altijd-actieve AI-assistenten, vaak gedragen als wearables, werd besproken als "de derde computing-golf" na de pc en smartphone. Deze AI-toepassingen stellen gebruikers in staat om proactief te interageren met hun omgeving en zelfs fouten te voorspellen en te corrigeren voordat ze plaatsvinden.

5. Regulering en ethiek in een always-on wereld

   
   Tijdens een paneldiscussie werd het belang van regelgeving besproken om de balans te vinden tussen innovatie en privacybescherming. De groeiende mogelijkheden van always-on apparaten brengen privacy-uitdagingen met zich mee, waarvoor volgens de sprekers een robuuste beleidsmatige aanpak vereist is.

6. Onderzoek naar Digital Twins voor dynamische omgevingen

   
   Het DidymosXR-project onderzoekt hoe digitale representaties van de fysieke wereld – bekend als digital twins – in real-time kunnen worden bijgewerkt. Denk hierbij aan veranderingen zoals nieuwe seizoenen, objecten of gebouwen. AI- en LiDAR-technologieën worden ingezet om ervoor te zorgen dat digital twins altijd accuraat blijven, met het doel om toepassingen zoals locatiegebonden datavisualisaties te verbeteren.

7. Cultureel erfgoed in de XR-wereld

   
   Het TransmiXR-project onderzoekt hoe immersieve media het cultureel erfgoed kunnen verrijken met vernieuwende storytellingformats. Door gebruik te maken van social XR, kunnen ontwerpstudio’s en erfgoedorganisaties samen innovatieve ervaringen creëren die een breder publiek aanspreken.

8. Innovaties in multicam 360° Media door 3Cat

   
   De Catalaanse publieke omroep 3Cat presenteerde nieuwe technologieën voor multicam 360°-opnames en een speciale webplayer, die kijkers een volledig immersieve media-ervaring biedt. Deze technologieën maken nieuwe vormen van contentconsumptie mogelijk en versterken de betrokkenheid van kijkers bij live-evenementen.

9. Toegankelijkheid in virtuele werelden

   Deze nieuwe contentvormen brengen ook uitdagingen met zich mee om de content toegankelijk te maken. Onderzoek aan verschillende universiteiten in Europa houdt zich bezig met dit vraagstuk en probeert oplossingen aan te reiken om 3D-content toegankelijk te maken door middel van taaltechnologie en andere AI-hulpmiddelen.

Innovatie als sleutel tot een toekomstbestendige XR

De NEM Summit 2024 maakte duidelijk dat technologische vooruitgang binnen XR en de metaverse niet zonder ethische vraagstukken kan worden gezien. Dieter Boen, VRT Innovatiemanager, benadrukte dat innovatie binnen XR niet alleen gaat over technologische mogelijkheden, maar ook over het ondersteunen van menselijke verhalen: "Innovatie in XR gaat over het ontdekken van nieuwe kennis en technieken om verhalen op een heel vernieuwende manier tot leven te brengen."

In lijn met deze visie werkt NEM samen met verschillende experts en beleidsmakers om zowel de kansen als uitdagingen van deze opkomende technologieën te verkennen. Met de combinatie van XR, AI en strenge ethische richtlijnen hoopt Europa een toonaangevende rol te spelen in het ontwikkelen van virtuele werelden die niet alleen technologisch geavanceerd, maar ook ethisch en sociaal verantwoord zijn. De Europese Commissie heeft recent ook een oproep gelanceerd aan bedrijven om mee te werken aan de uitbouw van een partnerschap rond virtuele werelden. De summit werd dan ook afgesloten met een open discussie over hoe een dergelijk partnerschap gerealiseerd kan worden.